Prawo właściwe dla pełnomocnictwa i treść pełnomocnictwa

Artykuł stanowi drugą z trzech części wpisu o zawieraniu umów dotyczących nieruchomości przez pełnomocnika Klienta, przebywającego za granicą.

Pierwsza część: Sprzedawanie nieruchomości w czasach zarazy, czyli o tym, co zrobić gdy strona umowy, przebywa za granicą i nie może być obecna u notariusza.

Trzecia część: Czy klauzula apostille jest tak naprawdę potrzebna?

W poprzednim wpisie omówiliśmy temat formy, w jakiej pełnomocnictwo powinno zostać udzielone, jeśli strona umowy przebywa za granicą i nie może być obecna u notariusza w Polsce.

Kolejną kwestią do zbadania jest prawo właściwe dla pełnomocnictwa. Innymi słowy, czy notariusz hiszpański sporządza pełnomocnictwo zgodne z prawem hiszpańskim czy polskim?

W tym przypadku również nie ma umów bilateralnych (konwencji między dwoma państwami, w tym wypadku Polską i Hiszpanią), które by regulowały kwestię prawa właściwego dla pełnomocnictwa.

Rozporządzenie „Rzym I” nie zawiera przepisów, które by się odnosiły do tej kwestii, podobnie jak inne rozporządzenia, w tym „Rzym II” (który zresztą dotyczy zobowiązań pozaumownych, czyli np. odszkodowania za szkodę).

Odpowiedzi należy zatem szukać w polskim prawie.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 zd. 1 polskiej stawy – Prawo prywatne międzynarodowe:

Pełnomocnictwo podlega prawu wybranemu przez mocodawcę.

Jak wynika z powyższego przepisu, można dokonać w akcie notarialnym zagranicznym wyboru prawa polskiego do pełnomocnictwa.

Z kolei zgodnie z art. 23 ust.2 tej ustawy:

W razie braku wyboru prawa pełnomocnictwo podlega kolejno:

1. prawu państwa siedziby pełnomocnika, w której on stale działa, albo
2. prawu państwa, w którym znajduje się przedsiębiorstwo należące do mocodawcy, jeżeli tu stale działa pełnomocnik, albo
3. prawu państwa, w którym pełnomocnik rzeczywiście działał, reprezentując mocodawcę, lub w którym wedle woli mocodawcy powinien działać.

Jak wynika z powyższego przepisu, w razie braku wyboru prawa podczas sporządzania pełnomocnictwa u notariusza hiszpańskiego, ale udzielenia pełnomocnictwa np. adwokatowi, który ma zawrzeć umowę w Polsce, pełnomocnictwo to i tak będzie podlegać prawu polskiemu (jako prawa państwa siedziby pełnomocnika i w którym pełnomocnik rzeczywiście będzie działał).

Zaleca się zatem, aby sporządzić pełnomocnictwo zgodne z prawem polskim.

Treść pełnomocnictwa

Pełnomocnictwo to powinno mieć treść, która zostanie uznana przez notariusza polskiego.

W tym celu i w analizowanej sytuacji (opisanej w pierwszym wpisie: Klient przebywa w Hiszpanii) można wystąpić wcześniej do notariusza polskiego, który będzie sporządzał umowę, o projekt pełnomocnictwa, które zostanie sporządzone przed notariuszem hiszpańskim, i go przetłumaczyć na język hiszpański.

Wówczas notariusz hiszpański i tak sporządzi pełnomocnictwo w sposób, który zna (czyli zgodne z prawem hiszpańskim), ale o treści najbardziej zbliżonej do otrzymanego projektu w języku hiszpańskim.

Ważne jest by w treści takiego pełnomocnictwa:

• dokładnie określić osobę pełnomocnika

• odwołać się do wcześniejszych umów, do wykonania których udzielone zostaje pełnomocnictwo (jeśli zostały sporządzone w formie aktów notarialnych, to także poprzez podanie daty, numeru repertorium, imienia i nazwiska notariusza, przed którym dokonano aktu)

• określić istotne elementy umowy, do której ma przystąpić pełnomocnik (opis zbywanej nieruchomości, w tym jej numer księgi wieczystej, cena, uzgodnione warunki sprzedaży).

W pełnomocnictwie można też upoważnić pełnomocnika do zawarcia umowy na warunkach według uznania pełnomocnika, a także do zawierania aneksów do wcześniejszych umów, a co pozwoli na zawarcie umowy w razie potrzeby dokonania zmian przed zawraciem umowy przyrzeczonej (np. zmiana ceny).

Autor: Julia Armata

‍